بنام خداوند بخشنده مهربان
اى پیامبر، ما براى تو پیروزى آشکارى فراهم ساختیم تا به یمن این پیروزى، حقانیت و بىگناه بودن تو در گذشته به اثبات برسد و در آینده نیز با استفاده از مقام عصمتت از انجام گناه در امان باشى و خداوند نعمتش را بر تو تمام کند و به راه راست هدایتت فرماید و پیروزى شکستناپذیرى نصیب تو کند.
او کسى است که سکینه و آرامش را در دلهاى مؤمنان نازل کرد تا ایمانى بر ایمانشان افزوده شود، لشکر آسمانها و زمین از آن خدا است و خداوند دانا و حکیم است.
هدف دیگر از این فتح مبین آن بود که مردان و زنان با ایمان را در باغهائى از بهشت وارد کند که نهرها از زیر درختانش جارى است. و گناهان آنها را ببخشد و این نزد خدا پیروزى بزرگى است.
و نیز مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرک را که به خدا گمان بد مىبرند مجازات کند و حوادث سوئى که براى مؤمنان انتظار مىکشند تنها بر خودشان نازل مىشود، خداوند آنها را غضب کرده و آنها را از رحمت خود دور ساخته و جهنم را براى آنها آماده کرده و چه بد سرانجامى است.
لشکریان آسمانها و زمین تنها از آن خدا است و خداوند شکست ناپذیر و حکیم است.
اى رسول ما، ما تو را به عنوان گواه و بشارت دهنده فرستادیم، اى مردم به خدا و رسولش ایمان بیاورید و از او دفاع کنید و او را بزرگ دارید و خدا را صبح و شام تسبیح کنید.
اى پیامبر، آنها که با تو بیعت مىکنند در حقیقت تنها با خدا بیعت مىنمایند، و دست خدا بالاى دست آنها است، هر کس پیمان شکنى کند به زیان خود پیمان شکسته است و آنکس که نسبت به عهدى که با خدا بسته وفا کند به زودى پاداش عظیمى به او خواهد داد.
به زودى متخلفان از اعراب بادیه نشین عذر تراشى کرده و مىگویند: حفظ اموال و خانواده ما را به خود مشغول داشت و نتوانستیم در سفر حدیبیه تو را همراهى کنیم، براى ما طلب آمرزش کن، آنها به زبان خود چیزى مىگویند که در دل ندارند. بگو: چه کسى مىتواند در برابر خداوند از شما دفاع کند هرگاه زیانى براى شما بخواهد و یا نفعى اراده کند مانع گردد و خداوند به تمام اعمالى که انجام مىدهید آگاه است.
شما متخلفین گمان کردید که پیامبر و مؤمنان هرگز به خانوادههاى خود باز نخواهند گشت و این پندار غلط در دلهاى شما زینت یافته بود و گمان بد کردید و سرانجام هلاک شدید.و آن کس که ایمان به خدا و پیامبرش نیاورده سرنوشتش دوزخ است چرا که ما براى کافران آتشى فروزان آماده کردهایم.مالکیت و حاکمیت آسمانها و زمین از آن خداست، هر کس را بخواهد و شایسته بداند مىبخشد و هر کس را بخواهد مجازات مىکند و خداوند غفور و رحیم است.
هنگامى که شما در آینده براى بدست آوردن غنائمى حرکت کنید متخلفان مىگویند:بگذارید ما هم از شما پیروى کنیم و در این جهاد شرکت نمائیم. آنها مىخواهند کلام خدا را تغیر دهند بگو: هرگز نباید به دنبال ما بیائید اینگونه خداوند از قبل گفته است.
اما به زودى مىگویند: شما نسبت به ما حسد مىورزید ولى آنها جز اندکى نمىفهمند.اى پیامبر به متخلفان از اعراب بگو: به زودى از شما دعوت مىشود که به سوى قومى جنگجو بروید و با آنها پیکار کنید تا اسلام بیاورند، اگر اطاعت کنید خداوند پاداش نیکى به شما مىدهد و اگر سرپیچى نمائید همانگونه که قبلا نیز سرپیچى نمودید شما را عذاب دردناکى مىکند.
بر نابینا و لنگ و بیمار گناهى نیست اگر در میدان جهاد شرکت نکند و هر کس که اطاعت خدا و رسولش نماید او را در باغهائى از بهشت وارد مىسازد که نهرها از زیر درختانش جارى است و آن کس که سرپیچى کند او را به عذاب دردناکى گرفتار مىکند.
خداوند از مؤمنانى که در زیر آن درخت با تو اى پیامبر بیعت کردند راضى و خشنود شد، خدا آنچه را در درون قلب آنها از صداقت و ایمان نهفته بود مىدانست، لذا آرامش را بر دلهاى آنان نازل کرد و فتح نزدیکى به عنوان پاداش نصیب آنها فرمود و همچنین غنائم بسیارى که آن را بدست مىآورند و خداوند عزیز و حکیم است.
خداوند غنائم فراوانى به شما وعده داده که آنها را به چنگ مىآورید ولى این یکى را زودتر براى شما فراهم ساخت و دست تعدى دشمنان را از شما باز داشت تا نشانهاى براى مؤمنان باشد و شما را به راه راست هدایت کند و نیز غنائم و فتوحات دیگرى که شما قدرت بر آن ندارید ولى خداوند قدرتش بر آن احاطه دارد و آن را نصیب شما مىکند و خداوند بر هر چیز تواناست.
اگر کافران در سرزمین حدیبیه با شما پیکار مىکردند به زودى فرار مىنمودند سپس ولى و یاورى نمىیافتند.این سنت الهى است که در گذشته نیز بوده است و هرگز براى سنت الهى تغییر و تبدیلى نخواهى یافت.او کسى است که دست آنها را از شما و دست شما را از آنها در دل مکه کوتاه کرد، بعد از آنکه با برقرارى صلح شما را بر آنها پیروز ساخت و خداوند به آنچه انجام مىدهید بیناست.
آنها کسانى هستند که کافر شدند و شما را از زیارت مسجد الحرام بازداشتند و از رسیدن قربانیهاى شما به محل قربانگاه مانع گشتند و هرگاه مردان و زنان با ایمانى در این میان بدون آگاهى شما زیر دست و پا از بین نمىرفتند و از این راه عیب و عارى ناآگاهانه به شما نمىرسید خداوند هرگز مانع این جنگ نمىشد. هدف این بود که خدا هر کس را مىخواهد در رحمت خود وارد سازد و اگر مؤمنان و کفار در مکه از هم جدا مىشدند کافران را عذاب دردناکى مىکردیم.
به خاطر بیاورید هنگامى را که کافران در دلهاى خود خشم و نخوت جاهلیت داشتند و در مقابل، خداوند آرامش و سکینه را بر رسول خود و مؤمنان نازل فرمود و آنها را به تقوى ملزم ساخت چون که ایشان سزاوارترین کس به آن بودند و اهلیّت آن را داشتند و خدا به هر چیز دانا است. (1تا26)
«رؤیاى صادقانه پیامبر (صلّى الله علیه وآله وسلّم)»
خداوند آنچه را به پیامبرش در عالم خواب نشان داد راست بود، بطور قطع همه شما به خواست خدا در نهایت امنیت وارد مسجد الحرام مىشوید و در حالى که سرهاى خود را تراشیده یا ناخونهاى خود را کوتاه کرده و از هیچکس ترس و وحشتى ندارید، ولى خداوند چیزهایى مىدانست که شما نمىدانستید و در این تأخیر، حکمتى بود و قبل از آن فتح نزدیکى براى شما قرار داد. (27)
«با دشمنان سختگیر و با دوستان مهربانند»
او کسى است که رسولش را با هدایت و دین حق فرستاده، تا آن را بر همه ادیان پیروز کند، و کافى است که خدا شاهد این موضوع باشد.
محمد فرستاده خدا است و کسانى که با او هستند در برابر کفار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند.پیوسته آنها را در حال رکوع و سجود مىبینى، آنها همواره فضل خدا و رضاى او را مىطلبند، نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است، این توصیف آنها در تورات است و توصیف آنها در انجیل همانند زراعتى است که جوانههاى خود را خارج ساخته، پس به تقویت آن پرداخته تا محکم شده و بر پاى خود ایستاده است و به قدرى نمو و رشد کرده که زارعان را به شگفتى وا مىدارد این براى آن است که کافران را به خشم آورد، خداوند کسانى از آنها را که ایمان آوردهاند و عمل صالح انجام دادهاند وعده آمرزش و اجر عظیمى داده است. (28تا29)
