در آداب جنگ
از سخنان آن حضرت علیه السّلام است (در آداب جنگ) روزى در جنگ صفّین(که شبش لیلة الهریر و آن در ماه صفر سال سى و هفت هجرى بود) براى اصحاب خود بیان فرمود:
اى گروه مسلمانان، خوف و ترس را شعار خود بنمائید (و از خدا بترسید و در کارزار با دشمن سستى ننمائید) و وقار و آرامى (در کارزار) را رویّه خویش قرار دهید (از روبرو شدن با دشمن پرهیز نکنید) و دندانهاتان را بر هم بفشارید (در جنگ استقامت ورزید، و سختیهاى کارزار را بخود هموار نمائید) زیرا این طرز رفتار، شمشیرها را از سرها دور کننده تر است (استقامت در جنگ و تحمّل سختیهاى کارزار از هر حیله و تدبیرى براى شکست دشمن بهتر و نتیجه اش فتح و فیروزى است) و زره را کامل بپوشید (زره خود دار و آستین دار بپوشید تا جائى از تن شما نمایان نباشد) و شمشیرها را در غلاف پیش از بیرون کشیدن بجنبانید (تا در وقت حاجت بیرون کشیدن آن آسان باشد و یا اینکه صداى آلات جنگ را به گوش دشمن رسانیده خود را آماده نشان دهید تا نگران گشته بترسد و باعث مغلوبیّت او شود) و (دشمن را) به گوشه چشم و خشمناک بنگرید (زیرا بتمام چشم نگاه کردن علامت ترس و شگفت است که بر اثر آن دشمن جرأت یافته ممکن است غلبه نماید) و بجانب چپ و راست نیزه بزنید (اطراف را بپائید که شاید دشمن در کمین نشسته از چپ یا راست حمله نماید) و با نوک و دم شمشیرها زد و خورد نمائید (دشمن را از جلو آمدن مانع گردید) و شمشیرها را (اگر کوتاه است) به پیش نهادن گامها (به دشمن) برسانید (خود را باو نزدیک سازید که علامت مردى و دلیرى پا پیش نهادن است نه دورى نمودن و بنوک شمشیر اشاره کردن، روایت شده که در یکى از جنگها بحضرت عرض شد شمشیر تو کوتاه است، فرمود به گامى آنرا بلند گردانم) و بدانید که خدا شما را در نظر دارد (کردار شما را مى بیند) و با پسر عموى رسول خدا، صلّى اللّه علیه و آله و سلّم، مى باشید، پس پى در پى (به دشمن) حمله کنید، و از گریختن شرم نمائید، زیرا فرار ننگ براى اعقابست (فرزندانتان را بعد از شما سرزنش خواهند کرد) و آتش روز حساب و رستاخیز مى باشد (گریخته از جنگ در قیامت بعذاب الهىّ گرفتار خواهد شد) و خوشحال باشید که روحتان (در جنگ) از بدن جدا گردد، و به آسانى بسوى مرگ بروید (از کشته شدن در راه حقّ براى یارى دین خورسند باشید، زیرا حیات عاریتى را بدل به زندگانى جاویدان خواهید ساخت، چنانکه در قرآن کریم س 3 ى 169 مىفرماید: وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ یعنى گمان مکن کسانیکه در راه خدا کشته شدند مردهاند، بلکه زنده اند و از جانب پروردگارشان روزى داده میشوند) و بر شما باد (حمله) باین سیاهى بسیار بزرگ (لشگر انبوه معاویه) و سرا پرده افراشته شده بطنابها (خیمه معاویه، گفته اند: سرا پرده بلندى براى معاویه بر پا کرده بودند که صد هزار نفر در اطراف آن گرد آمده پیمان بسته بودند که متفرّق نشوند اگر چه کشته گردند) پس درون آن سرا پرده را بزنید (همّت گمارید تا آن خیمه را متصرّف گردید) زیرا شیطان (معاویه) در گوشه آن پنهان است که براى بر جستن دست پیش داشته و براى برگشتن پا پس نهاده (در کار زار ثابت قدم نیست و مضطرب و نگران است اگر ترسیدید بر شما مسلّط گردد، و اگر دلیر بودید مغلوب شده فرار اختیار نماید) پس (جنگیدن با او و همراهانش را) قصد کنید (مهیّاى حمله و نابود کردن ایشان گشته در این کار اقدام نمائید) تا حقیقت حقّ براى شما هویدا گردد (در دنیا و آخرت سعادتمند شوید، چنانکه در قرآن کریم س 47 ى 35 مىفرماید: فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَکُمْ وَ لَنْ یَتِرَکُمْ أَعْمالَکُمْ یعنى اى مؤمنین در جنگ با کفّار سست نشوید و صلح و آشتى را از آنها در خواست ننمائید که موجب عجز و ناتوانایى شما گردد) و شما برتر و بالاترید (شما بر حقّید و غلبه و فیروزى از آن شما است) و خدا با شما همراه است و هرگز (پاداش) کردارتان را ناقص و کم نمى گرداند (شما را در دنیا و آخرت رستگار مى نمای).
