بنام خداوند بخشنده مهربان
این کتاب از سوى خداوند عزیز و حکیم نازل شده است ما آسمانها و زمین و آنچه در میان این دو است را جز به حق و براى سر آمد معینى نیافریدیم. اما کافران از آنچه انذار مىشوند رویگردان هستند.
اى پیامبر، به آنها بگو: به من خبر و نشان دهید معبودهائى را که غیر از خدا پرستش مىکنید چه چیزى از زمین را آفریدهاند؟ و آیا شرکتى در آفرینش آسمانها دارند؟ کتابى آسمانى پیش از این و یا اثر علمى از گذشتگان براى من بیاورید تا دلیل بر صدق گفتار شما باشد، اگر راست مىگوئید.
چه کسى گمراهتر است از آنها که غیر خدا را پرستش مىکنند که اگر تا قیامت هم آنان را بخوانند پاسخشان را نمىدهند و اصلا صداى آنها را نمىشنوند و هنگامى که محشور مىشوند معبودهاى آنها دشمنانشان خواهند بود و حتى عبادت آنها را نیز انکار مىکنند.
هنگامى که آیات بینات ما بر آنها خوانده مىشود کافران در برابر حقى که براى آنها آمده مىگویند: این سحر آشکار است.بلکه مىگویند: این آیات را بر خدا افترا بسته، بگو: اگر من آن را به دروغ به خدا نسبت داده باشم پس مىبایست مرا رسوا کند و شما نمىتوانید در برابر خداوند از من دفاع کنید، او کارهایى را که شما در آن وارد مىشوید بهتر مىداند، همین بس که خداوند گواه میان من و شما باشد، و او غفور و رحیم است.
بگو: من پیامبر نو ظهورى نیستم، و نمىدانم خداوند با من و با شما چه خواهد کرد، من تنها از چیزى پیروى مىکنم که بر من وحى مىشود و جز بیم دهنده آشکار نیستم.بگو: به من خبر دهید اگر این قرآن از سوى خدا باشد و شما به آن کافر شوید در حالى که شاهدى از بنى اسرائیل بر آن شهادت دهد و او ایمان آورد و شما استکبار کنید چه کسى گمراهتر از شما خواهد بود، خداوند قوم ظالم را هدایت نمىکند.
کافران درباره مؤمنان چنین گفتند: اگر اسلام چیز خوبى بود هرگز این بردگان و انسانهاى فقیر بر ما پیشى نمىگرفتند و چون خودشان به وسیله آن هدایت نشدند مىگویند: این یک دروغ قدیمى است.در حالى که پیش از آن، کتاب موسى که پیشوا و رحمت بود نشانههاى آن را بیان کرده و این کتاب هماهنگ با نشانههاى تورات است در حالى که به زبان عربى و فصیح و گویاست تا ظالمان را انذار کند و نیکوکاران را بشارت دهد.
کسانى که گفتند: پروردگار ما اللّه است، سپس استقامت به خرج دادند نه ترسى براى آنهاست و نه غمى دارند، آنها اهل بهشتند و جاودانه در آن مىمانند این پاداش اعمالى است که انجام مىدادند. (1تا14)
«به پدر و مادر نیکى کن»
ما به انسان توصیه کردیم که به پدر و مادرش نیکى کند، مادرش او را با ناراحتى حمل مىکند و با ناراحتى بر زمین مىگذارد و دوران حمل و از شیر باز گرفتنش سى ماه است تا زمانى که به کمال قدرت و رشد برسد و به چهل سالگى وارد گردد مىگوید: پروردگارا مرا توفیق ده تا شکر نعمتى را که به من و پدر و مادرم دادى به جا آورم و عمل صالحى انجام دهم که از آن خشنود باشى و فرزندان مرا صالح کن، من به سوى تو باز مىگردم و توبه مىکنم و من از مسلمینم.
آنها کسانى هستند که ما بهترین اعمالشان را قبول مىکنیم و از گناهانشان مىگذریم و در میان بهشتیان جاى دارند این وعده صدقى است که وعده داده مىشدند.
کسیکه به پدر و مادرش مىگوید: اف بر شما، آیا به من وعده مىدهید که من در روز قیامت مبعوث مىشوم؟ در حالى که قبل از من اقوام زیادى بودند و هرگز مبعوث و زنده نشدند و پدر و مادرش پیوسته فریاد مىکشند و خدا را به یارى مىطلبند که واى بر تو ایمان بیاور که وعده خدا حق است، اما او پیوسته مىگوید: اینها چیزى جز افسانههاى پیشینیان نیست.
آنها کسانى هستند که فرمان عذاب همراه اقوام کافرى که قبل از آنها از جن و انس بودند درباره آنان مسجل شده چرا که همگى زیانکار بودند و براى هرکدام از آنها درجاتى است بر طبق اعمالى که انجام دادهاند تا خداوند کارهاى آنها را بىکم و کاست به آنان تحویل دهد و به آنها هیچ ستمى نخواهد شد. (15تا19)
در آن روز که کافران را بر آتش عرضه کنند گفته مىشود از طیبات و لذائذ در زندگى دنیاى خود استفاده کردید و از آن بهره گرفتید اما امروز عذاب ذلتبار به خاطر استکبارى که در زمین به ناحق انجام دادید و به خاطر گناهانى که مرتکب شدید جزاى شما خواهد بود. (20)
«قوم عاد و عذاب خداوند»
اى رسول ما، سرگذشت هود برادر قوم عاد را به آنها یادآورى کن آن زمان که قومش را در سرزمین احقاف انذار کرد در حالى که پیامبران زیادى قبل از او در گذشتههاى دور و نزدیک بودند که مىگفتند: جز خداوند یگانه را نپرستید من بر شما از عذاب بزرگى مىترسم.
آنها گفتند: تو آمدهاى که ما را با دروغهایت از خدایانمان برگردانى، اگر راست مىگوئى عذابى را که به ما وعده مىدهى بیاور.
گفت: آگاهى تنها نزد خداست من تنها آنچه را به آن فرستاده شدهام به شما ابلاغ مىکنم، وظیفه من همین است، اما شما را قومى مىبینم که همه در جهل هستید.سرانجام ابرى در آسمان ظاهر شد و آن را به صورت ابر گستردهاى دیدند که به سوى درهها و آبگیرهاى آنان در حرکت است، گفتند: این ابرى است باران زا، ولى به آنها گفته شد این همان چیزى است که براى آمدنش شتاب مىکردید، تند بادى است وحشتناک که عذاب دردناکى در آن است.
همه چیز را به فرمان پروردگار درهم مىکوبد و نابود مىکند، آنها صبح کردند در حالى که چیزى جز خانههاى آنها به چشم نمىخورد، ما این گونه مجرمان را کیفر مىدهیم.
اى مشرکان، ما به قوم عاد قدرتى دادیم که به شما ندادیم و براى آنها گوش و چشم و قلب قرار دادیم، اما به هنگام نزول عذاب نه گوشها و چشمها و نه عقلهایشان براى آنها سودى نداشت چرا که آیات خدا را انکار مىکردند و سرانجام آنچه را استهزا مىکردند بر آنها وارد شد.
ما اقوامى را که در اطراف شما بودند هلاک کردیم و آیات خود را به صورتهاى گوناگون براى آنان بیان نمودیم شاید بازگردند.پس چرا معبودانى را که غیر از خدا برگزیدند به گمان اینکه آنها را به خدا نزدیک مىکنند، آنها را یارى نکردند؟ بلکه از میان آنها گم شدند این بود نتیجه دروغ آنها و آنچه را افترا مىبستند. (21تا28)
«طایفهاى از جن ایمان آوردند»
اى پیامبر، به یاد آور هنگامى که گروهى از جن را به سوى تو متوجه ساختیم که قرآن را استماع کنند، و هنگامى که حضور یافتند به یکدیگر گفتند: خاموش باشید و بشنوید و هنگامى که تلاوت قرآن پایان گرفت به سوى قوم خود بازگشتند و آنها را انذار کردند.
گفتند: اى قوم، ما کتابى را استماع کردیم که بعد از موسى نازل شده و هماهنگ با نشانههاى کتب قبل از آن که به سوى حق و راه راست هدایت مىکند مىباشد.اى قوم ما، دعوت کننده الهى را اجابت کنید و به او ایمان آورید تا گناهانتان را ببخشد و شما را از عذاب الیم پناه دهد و هر کس به دعوت کننده الهى پاسخ نگوید هرگز نمىتواند از چنگال الهى در زمین فرار کند و غیر از خدا یار و یاورى براى او نیست و چنین کسانى در گمراهى آشکارند.(29تا32)
«اى پیامبر براى عذاب آنها شتاب مکن»
آیا آنها نمىدانند، خداوندى که آسمانها و زمین را آفریده و از آفرینش آنها ناتوان نشده قادر است مردگان را زنده کند؟ آرى او بر هر چیز تواناست.
اى پیامبر، روزى را بیاد آور که کافران را بر آتش عرضه مىدارند و به آنها گفته مىشود آیا این حق نیست؟ مىگویند: آرى به پروردگار ما سوگند که حق است در این هنگام خداوند به آنان مىفرماید: پس این عذاب را بخاطر کفرتان بچشید.
بنابر این صبر کن آن گونه که پیامبران اولو العزم شکیبائى کردند و براى عذاب آنها شتاب مکن هنگامى که وعدههایى را که به آنها داده شد مىبینند، احساس مىکنند که گوئى فقط ساعتى از یک روز در دنیا توقف داشتند. این ابلاغى است براى همگان آیا جز قوم فاسق هلاک مىشوند؟ (33تا35)
